Twój Wewnętrzny Głos

Nikt nie ma już wątpliwości, że mózg oddziaływuje na pracę narządów wewnętrznych. Nikt też nie zaprzecza, że jeśli proces też przebiega nieprawidłowo, to pojawiają się dolegliwości psychosomatyczne.
Tę koncepcję wpływu jednokierunkowego podtrzymuje medycyna akademicka, która w zaburzeniach emocjonalnych dostrzega przyczynę takich chorób jak wrzody żołądka, migrenę, nadciśnienie, chroniczne zmęczenie. I taką też wiedzę wynosimy ze szkoły.
Tymczasem już w 80 latach XIX wieku Darwin dostrzegł, że między mózgiem a ciałem istnieje związek dwukierunkowy, czyli że ciało także wpływa na pracę mózgu. Do tej pory nie każdy z nas ma tego świadomość.
Obecnie przyglądamy się temu jeszcze uważniej, szczególnie przez pryzmat teorii poliwagalnej S.Porgesa, w której głównym bohaterem jest nerw błędny. Ten potężny, długi niemal jak rdzeń kręgowy, niezmielinizowane nerw łączy nasz mózg z większością organów wewnętrznych. Wpływa na pracę układu trawienne, począwszy od przyjmowania pokarmu, jego trawienie, wchłanianie aż do wydalania. Reguluje także pracę płuc i serca.
Ważnym odkryciem było, że w ścianach układu pokarmowego człowieka znajduje się szereg splotów nerwowych (nerwów czuciowych, ruchowych i interneuronów, czyli neuronów które łączą neurony czuciowe z motorycznymi). Ciekawym, ale przede wszystkim zaskakującym i zapadającym w pamięć, faktem jest, że ilość neuronów i substancji białej jest tutaj tak duża jak w mózgu kota.
Nic więc dziwnego, że mówi się nawet o drugim mózgu – mózgu trzewnym. To nowość, ponieważ do tej pory posługiwaliśmy się pojęciem mózgu gadziego (instynkty), ssaczego (emocje) i mózgu racjonalnego (kora nowa). Tymczasem układ nerwowy
zlokalizowany w jelitach jest najstarszym mózgiem i rozwijał się tysiące milionów lat temu.
Kolejną ciekawostka jest to, że produkcja serotoniny , niezbędnej dla naszego dobrego samopoczucia, odbywa się właśnie tutaj – w jelitach, i to w 95%. Kolejną niespodzianką jest fakt, że 90% splotów nerwowych składających się na nerw błędny,
który łączy jelita z mózgiem, to nerwy czuciowe. Jak pokazały badania, na każdy nerw motoryczny, który odpowiada za kontakt mózgu z jelitami, przypada dziewięć nerwów czuciowych, które z kolei przesyłają informację w odwrotną stronę – z jelit do mózgu.
Być może warto zatrzymać się nieco dłużej przy stwierdzeniu, że większość naszych nawyków, upodobań, jak i awersji, ma swoje źródło w złożonych sygnałach z narządów wewnętrznych. Z tej perspektywy powiedzenie “czuję to w brzuchu” lub “to był mój wewnętrzny głos” nabiera innego znaczenia. Być może nie będzie nadużyciem jeśli powiemy, że nasze brzuchy mają więcej do powiedzenia niż głowa.
Jak wspomniałam wcześniej, mózg trzewny wyewoluował wiele milionów lat temu, warto więc przyjrzeć się co było przyczyną tego kroku w naturze. Dlaczego było to aż tak korzystne i jaką wartość dawało nam – ludziom?
Wsłuchaj się najpierw w powiedzenia: “aż mnie ściska w żołądku”, “czuję ciężar na sercu”, “pękło mi serce”, “żółć mnie zalewa”, “mam motyle w brzuchu”, “moje serce wyrywa się do tego”. Co czujesz? Czy tego typu określenia pozwalają ci poczuć, dosłownie poczuć, co czuje osoba mówiąca o swoim stanie?
Jak widać, nasze trzewia – mimo, że to taka nieromantyczna nazwa – wzbogacają nasz wewnętrzny świat , świat emocji. To jeden z dowodów na to, że emocje rodzą się w ciele, a w nie umyśle. Umysł dopiero narzuca pewną narrację do odczuć
somatycznych i tworzy coś, co opisujemy jako uczucia. Ciało jest zdecydowanie pierwsze!
Co w takim razie zyskaliśmy jako gatunek ludzki dzięki temu, że w sytuacji stresowej czujemy co dzieje się naszym ciele? Może przecież pojawić się biegunka, wymioty, czasami tracimy apetyt. Wszystko to nas, istoty z korą nową, irytuje, niepokoi, gdyż odbieramy te fizjologiczne reakcje jako coś niewygodnego, wręcz kłopotliwego.
Tymczasem, jeśli spojrzymy na stres XXI jak na stan zagrożenia życia (z perspektywy człowieka żyjącego miliony lat temu), to dostrzeżemy pewną analogię z walką o przetrwanie i szukaniem skutecznych sposobów i strategii na zrealizowanie tego planu. Wtedy też zrozumiemy jaką rolę pełnią informacje z wnętrza ciała: mają nas chronić przed zagrożeniem, a nawet śmiercią.
Warto więc zrozumieć jakimi prawami rządzi się mózg trzewny i uszanować jego ważną rolę. Teraz, kiedy niekoniecznie grozi nam śmiertelne niebezpieczeństwo, może  wesprzeć nas w podejmowaniu decyzji, w zrozumieniu co nam służy, a co nie.
To także ważny wskaźnik naszego zdrowia emocjonalnego i kompas w relacjach międzyludzkich.
Warto znaleźć i czas i wewnętrzną Ciszę ,aby posłuchać tego Głosu.